Адкуль беларускія арабскія літары пайшлі суць

Інфаграфіка, паказваючая паходжанне літар беларускай арабіцы і тры яго галоўныя этапы разам з фанетычнымі значэннямі ўведзеных ва ўжытак літар у іх адпаведных мовах: арабскай, персідскай, беларускай.

Тэкставае змесціва:

Літары беларускай арабіцы

Арабская сістэма запісу

Дваццаць восем літар і іх фанетычныя значэнні (МФА), з VII ст.

[ʔ, а] [b] [t] [θ] [d͡ʒ] [ħ] [x] [d] [ð] [r] [z]

[s] [ʃ] [sˤ] [dˤ] [tˤ] [ðˤ] [ʕ] [ʁˤ]

[f] [q] [k] [l] [m] [n] [w, u:] [h] [j] [i:]

Перса-арабская сістэма

Трыццаць дзве літары, з VIII ст.

Чатыры індаеўрапейскія фанемы [г, ж, ч, п] не былі вядомыя арабам-семітам, і персы змайстравалі для іх новыя літары з найбольш падобных існуючых.

[b] [d͡ʒ] [z] [k]

[p] [t͡ʃ] [ʒ] [ɡ]

Беларуская арабіца

Дадатковыя дзве літары, з XVI ст.

Дзве асаблівыя беларускія фанемы [д͡зj, цj] не маглі быць адлюстраваныя сродкамі перса-арабскай графікі, і беларускія татары — грамадзяне ВКЛ — змайстравалі для іх новыя літары з найбольш падобных існуючых.

[d] [s]

[d͡zj] [t͡sj], [t͡s]

Спампаваць гэты файл з Wikimedia Commons: Літары беларускай арабіцы.svg пад ліцэнзіяй CC-BY-SA 3.0.

Адкуль беларускія арабскія літары пайшлі суць - April 9, 2020 - Maxime Seveleu-Dubrovnik