Гісторыя вывучэння беларускіх арабскіх рукапісаў: школа кітабістыкі А.Антановіча
Матэрыял прыводзіцца паводле:
Г. Мишкинене. К истории транслитерации славяноязычных арабографичных рукописей белорусских татар: на примере Вильнюсской школы китабистики, у: ŁAPICZ, C., & KULWICKA-KAMIŃSKA, J. (2015). Tefsir Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Teoria i praktyka badawcza, grant 12H12004181 Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki 2012). Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Праект „Tefsir” http://www.tefsir.umk.pl/o,1,o-projekcie.html.
Галіна Мішкінене, Інстытут літоўскай мовы, Вільнюс
Гэты кантэнт яшчэ толькі перакладаецца на беларускую мову.
Матэрыял прыводзіцца паводле:
Г. Мишкинене. К истории транслитерации славяноязычных арабографичных рукописей белорусских татар: на примере Вильнюсской школы китабистики, у: ŁAPICZ, C., & KULWICKA-KAMIŃSKA, J. (2015). Tefsir Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Teoria i praktyka badawcza, grant 12H12004181 Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki 2012). Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Праект „Tefsir” http://www.tefsir.umk.pl/o,1,o-projekcie.html.
Галіна Мішкінене, Інстытут літоўскай мовы, Вільнюс
Рэзюмэ:
У гэтым артыкуле разглядаюцца праблемы транслітарацыі і распрацоўкі сістэмы транслітарацыі для перадачы беларуска- і польскамоўных арабаграфічных рукапісаў. Звесткі аб рукапісах беларускіх і польскіх татараў з'явіліся ў навуковай літаратуры яшчэ ў XIX стагоддзі, аднак сістэматычным яе вывучэнне стала толькі пасля публікацыі манаграфіі А. К. Антановіча «Беларускія тэксты, напісаныя арабскім шрыфтам, і іх графіка-арфаграфічная сістэма» (1968). Антановіч распрацаваў сістэму транслітарацыі, і яна знайшла паслядоўнікаў, на доўгія гады стаўшы адной з найбольш аўтарытэтных распрапрацаваных сістэм перадачы беларуска-польскіх тэкстаў, пісаных арабскай графікай.
Валерый Чэкман працягнуў распрацоўкі, пачатыя А. Антановічам. У 1985 г. ён разбірае і публікуе Гадальную кнігу Хадыны, з мэтай пашырыць корпус арабаграфічных славянскіх тэкстаў, вельмі значных для вывучэння гісторыі беларускай мовы, удасканальваючы пры гэтым транслітарацыю арабіцы ў кірыліцу і лацінку.
Працягвае справу вывучэння татарскіх рукапісаў школа А. Антановіча (Г. Мішкінене і інш.).